Odprawa pełni niejako rolę “pocieszania” albo “koła ratunkowego”, gdy spotyka nas nagła, nieprzyjemna sytuacja zawodowa. Przyznawana jest w formie rekompensaty, kiedy dochodzi do zwolnienia pracownika, z niezależnych czynników, np. zewnętrznych. Co ciekawe, jej wymiar i charakter nie reguluje Kodeks pracy, a ustawa z marca 2003 roku.
Warto jednak zaznaczyć, iż jej przyznanie uzależnione jest od wielu czynników, a sam fakt zwolnienia nie upoważnia nas do jej otrzymania. Kiedy należy się odprawa pracownicza? W jakim wymiarze jest ona wydawana i o czym powinny pamiętać obie, zainteresowane nią strony?
Kiedy należy się odprawa pracownicza?
Dokładne warunki i okoliczności jej przyznawania znajdziemy w ustawie o zwolnieniach grupowych. W jej zapisach dowiadujemy się, że warunkiem nabycia odprawy pieniężnej jest posiadanie statusu pracownika u pracodawcy, który zatrudniał co najmniej 20 pracowników. Co ważne, zwolnienie nie może wynikać z winy pracownika, a np. z winy pracodawcy, po wcześniejszym ustaleniu porozumienia stron. Zdarza się również, że odprawa wydawana jest pracownikowi, który nie przyjął nowych warunków pracy lub płacy.
Jak sama nazwa wskazuje – odprawa dotyczy pracownika, a więc osoby zatrudnionej na umowę o pracę. Jej charakter, stanowisko i okres trwania nie ma znaczenia (może być zarówno na czas określony, jak i nieokreślony). Należy pamiętać, że odprawa nie przysługuje pracownikowi, któremu skończyła się umowa, zawarta na określony czas.
Zwolnienia grupowe, a odprawa dla pracownika
Odprawa przyznawana jest w przypadku zwolnień, niezależnych i niewynikających z winy pracownika. Często zdarzają się w przypadku masowych zwolnień, wynikających z np. cięć budżetowych i redukcji etatów. Jeśli w ciągu 30 dni pracodawca zarządzający przynajmniej 20 osobami decyduje się na zwolnienia, możemy nazwać je grupowymi. Ma to miejsce gdy:
- 10 na 100 pracowników straci miejsce pracy
- 10% załogi traci etat (ale w sytuacji gdy pracowników jest mniej niż 300)
- 30% pracowników traci pracę, gdy zakład zatrudnia więcej niż 300 osób.
Ile wynosi odprawa?
Wymiar odprawy wynika z wielu czynników – m.in ze stażu pracy u danego pracodawcy oraz wysokości dotychczasowego wynagrodzenia. Zdarza się, że odprawa wynosi nawet 15-krotność minimalnego wynagrodzenia, z uwzględnieniem sumy obowiązującej w dniu rozwiązania stosunku pracy. Jej przyznawanie odbywa się najczęściej według poniższego schematu:
- jednomiesięczne wynagrodzenie – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- dwumiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony od 2 do 8 lat,
- trzymiesięczne wynagrodzenie – gdy pracownik był zatrudniony u swojego pracodawcy ponad 8 lat.
Co ważne – do stażu wlicza się wszystkie okresy przepracowane przez pracodawcę, nawet jeśli pomiędzy umowami występowały przerwy. Art. 231 kp wspomina, iż w niektórych sytuacjach wlicza się również okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy.
Czas liczy się od momentu zawarcia umowy – bez względu na wymiar pracy. Dokładna wartość odprawy wyliczana jest w analogiczny sposób jak w przypadku wyliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Uwaga! Wypłata odprawy powinna nastąpić najpóźniej w ostatnim dniu pracy pracownika lub w terminie wypłaty ostatniego wynagrodzenia za pracę. Warto również pamiętać, że jeśli pracownik nie wiedział o możliwej odprawie, a od tej możliwości nie minęły 3 lata, może nadal się o nią starać.
Brak komentarzy!