Czy warto mieć klimatyzację w domu?

Dane statystyczne wskazują, że polskie lata, z roku na rok, są coraz cieplejsze, suche i znacznie dokuczliwsze. Tylko w ciągu ostatnich lat średnia temperatura wzrosła o prawie 2 stopnie Celsjusza. Nikogo bowiem już nie dziwią termometry, osiągające nawet 40 stopni w cieniu. O ile niegdyś najcieplejszym regionem był zachód, o tyle dziś granice te się zacierają i właściwie cały kraj pokryty jest upałami.

Te coraz trudniejsze warunki klimatyczne – wywoływane m.in. globalnym ociepleniem[1] i działaniem człowieka – są głównym prowodyrem rosnącej popularności klimatyzacji domowych. GUS wskazuje, że ich ilość rośnie, a liczba 150 tysięcy (dane z 2015) już dawno odeszła w zapomnienie. Czy to niewielkie, chłodzące urządzenie faktycznie jest tak niezbędnym elementem polskich mieszkań? Jakie zalety ma klimatyzacja domowa i z jakimi kosztami wiąże się ich montaż?

Do czego służy klimatyzacja?

Pytanie to tylko pozornie jest proste. W rzeczywistości bowiem klimatyzator jest niezwykle funkcjonalnym urządzeniem, proponującym:

• chłodzenie – oczywiste zastosowanie, przydatne w ciepłe, letnie i wiosenne dni. Dzięki odpowiednim parametrom umożliwia kontrolę i obniżanie temperatury wewnątrz pomieszczenia, zapewniając komfort podczas upalnych dni i nocy.
• ogrzewanie – podobnie jak w przypadku chłodzenia, urządzenie dostosowuje temperaturę, podwyższając ją we wnętrzu, np. zimą. Świetny substytut dla innych, popularnych systemów grzewczych.
• oczyszczanie – funkcja umożliwiająca pozbywanie się nieczystości, wirusów i bakterii, znajdujących się w powietrzu. Opcja ta możliwa jest dzięki filtrom, które rekomenduje się zwłaszcza alergikom, cierpiącym na dolegliwości ze strony górnych dróg oddechowych.
• osuszanie – umożliwia pozbywanie się wilgoci z wnętrza, zapobiegając namnażaniu się pleśni i grzybów.
• wentylacja – działająca na zasadzie cyrkulacji, podczas której powietrze wewnętrzne, wymieniane jest świeżym powietrzem zewnętrznym.

Jak działa klimatyzacja?

Działanie klimatyzacji jest niezwykle złożone i bazuje na kilku, kluczowych elementach – tj.:

• jednostce wewnętrznej – montowana jest w środku pomieszczenia, najczęściej pod sufitem, w centralnym punkcie wnętrza. W tej części umieszcza się parownik i wentylator, który wymusza przepływ powietrza. Jednostka wewnętrzna jest głównym punktem, z którego dystrybuowane jest chłodniejsze powietrze.
• miedzianych rurkach – znajduje się w nich czynnik chłodniczy, który przenosi ciepło z jednostki wewnętrznej do agregatu, który montuje się na zewnątrz elewacji.
• jednostce zewnętrznej – czyli agregatu, który wyposażony jest w skraplacz, sprężarkę, wentylator i zawór rozprężny. Dzięki sprężenia czynnika chłodniczego, przez wentylator zewnętrzny, wydostawane jest ciepłe, pobierane z wnętrza, powietrze.
• czynniku chłodzącym – zimny czynnik, który krąży wokół jednostek. Po wydostaniu się z wewnętrznej części zostaje rozprężony, aby ponownie pobrać ciepłe powietrze, znajdujące się w chłodzonym pomieszczeniu.

Aby zrozumieć proces działania klimatyzacji, można posłużyć się krótkim i uproszczonym opisem. Czynnik chłodniczy, który płynie rurami, zyskuje energię z jednostki klimatyzatora, a następnie przedostaje się do innej, drugiej jednostki. W ten sposób nieustannie krąży, pobiera ciepłe powietrze z jednej części, a następnie ochładza je i wydostaje na zewnątrz. Cały ten schemat wykorzystuje termodynamiczne właściwości cieczy i gazów – tj. zmniejszając ciśnienie gazu, zmniejsza temperaturę cieczy.

Jakie są zalety klimatyzacji w domu?

Wśród podstawowych i najważniejszych zalet, jakie ma klimatyzacja do mieszkania, wymienia się:

• możliwość regulowania temperatury powietrza wewnątrz pomieszczenia,
• zapewnia komfortowy sen latem,
• wspomaga wentylację,
• umożliwia osuszanie pomieszczenia, minimalizując namnażanie drobnoustrojów,
• służy na wiele lat,
• prośrodowiskowa alternatywa dla innych systemów grzewczych,
• wspomaga zdrowie i samopoczucie mieszkańców.

Jakie są wady klimatyzacji?

• koszty inwestycyjne – jednorazowy wydatek rzędu 3-5 tysięcy, może być zbyt kosztowny,
• niezbędna jest odpowiednia pielęgnacja urządzenia – m.in. odgrzybianie, które gwarantuje większe bezpieczeństwo,
• długotrwałe przebywanie w klimatyzowanym pomieszczeniu może powodować ból reumatyczny – dobrze więc zadbać o efektywne działanie sprzętu, np. zamykając okna i odcinając dopływ gorącego powietrza. W takiej sytuacji dużo lepiej sprawdzi się chwilowe uruchomienie urządzenia, a nie jego ciągłe działanie.
• większe opłaty za prąd.

Powyższe wady można zminimalizować lub całkowicie usunąć – np. poprzez świadome i racjonalne użytkowanie klimatyzacji oraz wybór odpowiedniego, nowoczesnego modelu. W przypadku pytań -zawsze warto porozmawiać z firmą montażową, która pozwoli zweryfikować ewentualne obawy i wady.

Ile kosztuje klimatyzacja do domu?

To zależy. Ostateczna wycena to wynik wielu czynników – tj. funkcjonalności, marki, lokalizacji, sezonu (klimatyzacja kupiona w miesiącach letnich jest droższa), mocy, wielkość i ilość dodatkowych opcji (takich jak np. kalibracja z aplikacją, timer itd.). Statystycznie za prostą klimatyzację o mocy 3.5 kW (wraz z montażem), przyjdzie ci zapłacić około 2 tysiące złotych. Urządzenia o większej mocy i zwiększonej efektywności kosztować mogą nawet powyżej 5 tysięcy złotych. Te drugie rekomenduje się zwłaszcza w przypadku większych mieszkań lub otwartych przestrzeni, które docelowo ochłodzić ma jedno urządzenie.

Klimatyzacje stojące – w których główna rura doprowadzająca wystawiana jest za okno lub drzwi balkonowe – kosztuje około 1000-1500 zł. Warto jednak pamiętać, że ich efektywność jest znacznie mniejsza, dlatego najlepiej sprawdzą się w niewielkich pomieszczeniach, takich jak pracownia, gabinet czy kameralna sypialnia.

Bibliografia:

[1] De Schryver, A. M., Brakkee, K. W., Goedkoop, M. J., & Huijbregts, M. A. (2009). Characterization factors for global warming in life cycle assessment based on damages to humans and ecosystems.